Tóm tắt ôn tập kiến thức chương 3 - Tư tưởng Hồ Chí Minh

1. Đối tượng & phương pháp nghiên cứu môn Tư tưởng Hồ Chí Minh.

- Đối tượng: hệ thống quan điểm, giá trị, phương pháp của Hồ Chí Minh.
- Mục đích: trang bị lập trường, thế giới quan, phương pháp luận cho SV.
- Phương pháp nghiên cứu: kế thừa Mác-Lênin, kết hợp thực tiễn VN + phân tích lịch sử – logic – liên ngành.

2. Cơ sở & quá trình hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh.

- Cơ sở khách quan: truyền thống yêu nước, văn hoá dân tộc; bối cảnh CN đế quốc & Cách mạng Tháng Mười.
- Cơ sở chủ quan: phẩm chất đạo đức, trí tuệ, ý chí của Người.
- Dấu mốc: 1911 – ra đi ▸ 1920 – đến với Lênin ▸ 1930 – sáng lập ĐCSVN.

3. Tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc gắn liền với CNXH.

I. Độc lập dân tộc.

1. Khái niệm & giá trị.

- Quyền thiêng liêng; “Không có gì quý hơn độc lập tự do”.

2. Nguyên tắc.

- Gắn độc lập ⇌ tự do + hạnh phúc nhân dân.
- Bảo đảm thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ.

II. Chủ nghĩa xã hội (CNXH).

1. Mục tiêu cốt lõi.

- Giải phóng người lao động khỏi bần cùng → ấm no hạnh phúc.
- Kinh tế: LLSX hiện đại + sở hữu công hữu.
- Chính trị: nhân dân làm chủ dưới sự lãnh đạo Đảng.
- Văn hoá – đạo đức: dân tộc, khoa học, đại chúng.

III. Mối quan hệ ĐLDT – CNXH.

- Độc lập dân tộc → tiền đề của CNXH.
- CNXH → bảo đảm vững chắc ĐLDT.

Lưu ý hay nhầm:
- Độc lập ≠ mục tiêu cuối; phải gắn CNXH.
- CNXH ở VN không rập khuôn; cần vận dụng sáng tạo.

4. Tư tưởng về CNXH & thời kỳ quá độ.

- Tất yếu lịch sử đi lên CNXH; lộ trình mỗi nước khác.
- Đặc điểm VN: nông nghiệp lạc hậu → đi tắt CNXH (không qua TBCN).
- Nhiệm vụ: phát triển LLSX;
  + cải tạo QHSX;
  + xây dựng văn hoá mới;
  + bồi dưỡng con người XHCN;
  + củng cố QP-AN.

5. Tư tưởng về Đảng Cộng sản Việt Nam.

- Đảng: “đạo đức, văn minh”, trung thành Mác-Lênin, gắn bó nhân dân.
- Nhiệm vụ: đội tiên phong công nhân & dân tộc; lãnh đạo CM giải phóng DT → CNXH.
Nhầm lẫn: Đảng chỉ đại diện giai cấp → HCM khẳng định Đảng của toàn dân tộc.

6. Tư tưởng về đại đoàn kết dân tộc & đoàn kết quốc tế.

- Cội nguồn sức mạnh: “Không gì quý bằng dân”.
- Nguyên tắc liên minh công-nông-trí;
  + kết hợp dân tộc + giai cấp.

7. Tư tưởng về dân chủ & nhà nước.

- Nhà nước của dân, do dân, vì dân → quyền lực thuộc về dân.
- Cơ chế: dân biết – dân bàn – dân làm – dân kiểm tra.

8. Tư tưởng về văn hoá, đạo đức, con người.

- Văn hoá: dân tộc + khoa học + đại chúng → vừa bản sắc vừa hiện đại.
- Đạo đức: trung với nước, hiếu với dân;
  + cần – kiệm – liêm – chính – chí công vô tư.
- Con người mới: trí – đức – thể – mỹ;
  + chống chủ nghĩa cá nhân.

9. Vận dụng tư tưởng HCM trong sự nghiệp đổi mới.

- Kiên định mục tiêu: Độc lập DT + CNXH.
- Phát huy dân chủ; xây dựng nhà nước pháp quyền.
- Chống suy thoái, “tự diễn biến – tự chuyển hoá”.